Akaryakıt pompaları, yapılış standartları gereği sürekli aktif olma esasına göre üretilen makinelerdir. Üretilen makinelerin neredeyse tamamı dış ortam koşullarında çalışırlar. Bu durum gövde ve boya kalitesinin iyi olmadığı durumlarda çabuk yıpranmalara yol açar.
Akaryakıt pompaları aktif yada pasif durumda olması farketmeksizin sürekli olarak elektrik enerjisi altındadır, otomasyon sistemleri ile haberleşme halindedir. Yakıt vermiyor durumda da olsa iç hidrolik ünitleri basınç altındadır ve hidrolik aksamın tamamına akaryakıt temas etmektedir.
Her yakıt ihtiyacında, çalıştırılmak istenildiğinde hazır durumda olması beklenen makinelerinde bakımları bu beklentiye uygun şekilde yapılmalıdır. Bakım aşamaları şu şekilde olmalıdır,
- Filtre kontrolü ve temizliği.
- Akaryakıt pompalarının giriş kısmında bir pislik tutucu filtre bulunur. Bu filtreler genellikle 30 mikron ölçüsündedir Temizlenebilir durumda olan filtrelerin bakım esnasında temizlenmesi, değiştirilebilir tipte olanların değiştirilmesi tavsiye edilir.
- Kayış / Kasnak Kontrolü
- Akaryakıt pompalarının emişli tipte olan modellerinde, güç aktarımı kayış kasnak düzeneği ile sağlanır. Yıpranmış bir kayış gereksiz vibrasyon yaratır, kasnakları bozar. Bu vibrasyon zamanla mil üzerindeki keçeleri aşındırır, pompa kasası ve bağlı olan tüm parçaların, bağlantı noktaları üzerinde gevşemelere yol açar. Her bakımda kayış gerginliği kontrol edilmeli ve kasnak aşınmalarına bakılmalıdır.
- Sızdırmazlık Elemanlarının Kontrolü
- Akaryakıt pompalarının içinden yakıt geçen tüm parçalarının ek yerlerinde, değişik mühendislik esaslarında malzemelerle sızdırmazlık sağlanmaktadır. Bu malzemeler zamanla yıpranırlar ve makine içerisinde sızıntılara yol açarlar. Kontrol edilmeleri hem yangın riskini, çevre kirliliğini ve mal kaybını engellemek için
- Kalibrasyon
- Akaryakıt pompalarının temel görevi akaryakıtın transferi esnasında doğru ölçümü sağlamaktır. Bu işlem flowmetre (brodi metre, ölçek gibi isimlerle de anılabilir) ünitesi ve buna bağlı pulser ünitesi (encoder) ile yapılır. Pulser ünitesi elektronik sisteme bağlıdır. Kalibrasyon, satış doğruluğunu sağlamak için çok önemlidir ve istasyonlarda çalışan pompalarda yasal olarak mühür altına alınır. Kalibrasyon kontrolü çok yoğun kullanılan sistemlerde daha sık yapılmalıdır.
Kalibrasyon kontrolünü Nisan-Mayıs ve Ekim-Kasım olarak senede iki kez yapılması tavsiye olunur.
- Hortum/Tabanca Kontrolü
- Akaryakıt pompasında yakıtı araçlara transfer etmek için kullanılır. Tabancalar mekanik bir düzenekle, aşırı dolum anında yakıt akışını keserler. Yakıtın taşmaması, yakıt, işletme ve çevre güvenliği açısından çok önemlidir. Hortumlarda darbeye bağlı aşınmaların kontrol edilmesi ve sızıntı oluşmadan değiştirilmeleri çok önemlidir. Ayrıca hortum üzerinde acil durum kaplini (breakaway kaplin) bulunur. Bu parça hortumun acil durumda güvenle kopmasını, ayrılmasını sağlar. Tabanca ve hortumun elektrik iletebilir özellikte olması da kontrolün bir parçasıdır.
- Topraklama Kontrolü
- Akaryakıt pompasının yakıt transferi esnasında kullanılan hortum tabanca ile bağlandığı araç arasında statik elektrik vardır ve bu yüklenme tabanca takıldığı anda araç-pompa dengesine gelir, güvenle pompa gövdesinden uzaklaştırılması için pompa gövdesindeki topraklama çok iyi durumda olmalıdır. Şebeke enerjisi ile çalışan akaryakıt pompaları “tehlikeli bölgede kullanılan elektrikli techizatlar” kapsamındadır. Topraklama yangın riskine karşı da çok önemlidir ve kontrol edilmelidir.
Yapılacak bu bakımlar akaryakıt pompasının temel işlevlerini güvenle yapabilmesi için çok önemlidir. Bu sebeple akaryakıt pompalarının bakımları aksatılmamalıdır.